კლიმატური ცვლილებების ფონზე კურორტებზე დასვენება კიდევ უფრო აქტუალური ხდება. ადამიანები ცდილობენ გაერიდონ ხმაურს, დაბინძურებულ გარემოს. ბუნება კი, რომელიც საქართველოში მრავალფეროვანია, ორგანიზმს აძლევს საშუალებას ახალი ენერგიებითა და სუფთა ჟანგბადით აივსოს.
საქართველოში მისი მცირე ტერიტორიის მიუხედავად თითქმის ყოველგვარი ტიპის კლიმატი გვხვდება, რომელთა ბაზაზეც სხვადასხვა პროფილის 80-ზე მეტი კლიმატური კურორტია გაშენებული.
საქართველოს ტერიტორიაზე სხვადასხვა სიმაღლის საკურორტო ზონები გამოიყოფა:
- დაბლობის საკურორტო ზონა (0-500 მ ზღვის დონიდან);
- დაბალმთიანი საკურორტო ზონა (500-1000 მ ზღვის დონიდან);
- საშუალო მთის საკურორტო ზონა (1000-2000 მ ზღვის დონიდან);
- მაღალმთიანი საკურორტო ზონა (2000 მ-ზე მაღლა).
ერთ-ერთი პოპულარული კურორტია ცემი, რომელიც საშუალო მთის კურორტებს მიეკუთვენა. იგი სამცხე-ჯავახეთის მხარეში, ბორჯომის მუნიციპალიტეტში მდებარეობს, მდინარე ბაკურიანისწყლის მარცხენა მხარეს, ზღვის დონიდან 1 120 მეტრზე. ცემისთვის დამახასიათებელია ზომიერად რბილი, საკმაოდ თოვლიანი ზამთარი და ზომიერად თბილი, მშრალი ზაფხული. სოფელს გარშემო უმეტესად წიწვოვანი ტყეები ეკვრის. კურორტი მთელი წლის განმავლობაში ფუნქციონირებს. ულამაზესი ბუნება, სუფთა ჰაერი, სამკურნალო თვისებების მქონე ჰავა და საოცარი ხედები შესანიშნავ გარემოს ქმნის დასვენებისთვის.
ცემის, როგორც ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვან ადგილზე კურორტ „განთიადის“ დირექტორი დიანა ჩომახაშვილი საუბრს.
“განთიადი” 70-იანი წლებიდან დაფუძნდა. როგორც სანატორიუმი იმ დროს, წარმოადგენდა ბავშვებისთვის განკუთვნილ სივრცეს, სადაც რისკჯგუფის ბავშვები მკურნალობას გადიოდნენ. ეს მკურნალობა იყო ხანგრძლივი ხასიათის, რამდენიმე თვე, ზოგჯერ წელიწადს ატარებდნენ-ხოლმე. ისინი ჩამოდიოდნენ მთელი ყოფილი საბჭოთა კავშირიდან და განაგრძობდნენ ცხოვრებას ცემში. ესენი იყვნენ ბავშვები, რომელთა ოჯახებში იყო დაფიქსირებული ტუბერკულიოზი ან ბავშვები რომლებსაც ახასიათებდათ ხშირი ავადობა.”
დიანა ჩომახაშვილი ასევე ამბობს, თუ რა გავლენას ახდენს კლიმატური ცვლილებები თავად ბუნებაზე და ამ ცვლილებების ფონზე, როგორ იზრდება ადამიანების მხრიდან სუფთა გარემოზე მოთხოვნა.
გლობალური დათბობისა და კლიმატური ცვლილებების პირობებში, 2015 წელს პარიზის შეთანხმების მიხედვით, რომელშიც 196 საერთაშორისო აქტორი იყო ჩართული, საჭიროა პლანეტაზე არსებული საშუალო ტემპერატურის ზრდის შეკავება 2 °C-ის ფარგლებში, იდეალურ შემთხვევაში კი, 1.5 °C-ის ფარგლებში, თუმცა ბოლო მონაცემემებით ეს უკანასკნელი ზღვარი უკვე დაძლეულია. კოპერნიკის კლიმატის ცვლილების სამსახურის მონაცემებით 2024 წელი დედამიწაზე ყველაზე ცხელი წელი იყო.
პარიზის შეთანხმების მიხედვით აუცილებელია ატმოსფეროში სითბური აირების გამოყოფის შემცირება, რაც გარემოს დიდ ზიანს აყენებს და შეუქცევად პროცესებამდე მივყავართ. საფრთხე ექმნება, როგორც ადამიანს ისე მთელს დედამიწას.
პრობლემის გადაჭრის მთავარი გზა კი ისევ ადამიანს უკავშირდება და უნიკალურ ბუნების მოფრთხილებაშია. მან უნდა შექმნას ეკომეგობრული გარემო და გამოიყენოს მწვანე, განახლებადი ენერგიები, რათა მომავალ თაობებს დედამიწაზე მშვიდად ცხოვრება შეეძლოთ.
კურორტ “განთიადის” დირექტორი დიანა ჩომახაშვილი საუბრობს, თუ რა ღონისძიებებს ატარებენ რომ, მათი გარემო სრულად გადავიდეს განახლებად ენერგიაზე. მისი თქმით, მნიშვნელოვანია, ამ მიმართულებით სახელმწიფო ჩართული იყოს როგორც საგანმანათლებლო, ისე ფინანსური კუთხით.
მთის კურორტებზე სტუმრობის დროს ადამიანის ორგანიზმში უმჯობესდება ნივთიერებათა ცვლა. მთის კლიმატი მატრენირებელ ფაქტორად მიიჩნევა, რადგან ორგანიზმში მკვეთრ ცვლილებებს იწვევს.
შუა მთის კლიმატურ კურორტებზე მკურნალობა ნაჩვენებია:
- გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებების, კერძოდ, ესენციური ჰიპერტენზიის I სტადიის, გულის იშემიური დაავადების, დაძაბვის სტაბილური სტენოკარდიის, სხვადასხვა ეტიოლოგიის მიოკარდიოდისტროფიის დროს (გულის უკმარისობის I ფუნქციური კლასით);
- სასუნთქი სისტემის პათოლოგიების დროს (ობსტრუქციული და არაობსტრუქციული ქრონიკული ბრონქიტები რემისიის ფაზაში სუნთქვის I ხარისხის უკმარისობით; მსუბუქად მიმდინარე ბრონქული ასთმა რემისიის ფაზაში);
- რკინადეფიციტური ანემიის დროს.
კლიმატური ცვლილებების ფონზე, რომელიც სხვადასხვა დაავადების მაპროვოცირებელი გახდა, ადამიანი გამოსავალს ისევ ბუნებაში პოულობს. დაბინძურებული გარემოდან გასვლა, სუფთა ჟანგბადის მიღება მასზე დადებით ზეგავლენას ახდენს.
კლიმატური თერაპიისა და ჯანსაღი გარემოს მნიშვნელობაზე მედიცინის დოქტორი, რეაბილიტოლოგი, კურორტოლოგი მანანა ტაბიძე საუბრობს.
