რა იწვევს ქერტლს და როგორ მოვიშოროთ?
ქერტლი სკალპთან ასოცირებულ ყველაზე გავრცელებულ პრობლემას წარმოადგენს. ის ყველაზე ხშირად დაკავშირებულია სებორეულ დერმატიტთან (SD), რომელიც იწვევს კანის ქავილს და აქერცვლას სკალპზე და სხეულის სხვა ნაწილებზე. ქერტლის პრობლემა იმდენად გლობალურია, რომ ზრდასრული მოსახლეობის დაახლოებით ნახევარს აწუხებს.
ქერტლის ძირითადი სიმპტომებია ფანტელები, ქავილი და ქერცლიანი სკალპი. სიმპტომები ხშირად უარესდება შემოდგომისა და ზამთრის თვეებში, როდესაც ჰაერი მშრალია.
ასევე სხვა სიმპტომები შეიძლება მოიცავდეს:
- ერითემა, რომელიც წარმოადგენს წითელ ლაქებს თავის კანზე და სხეულის სხვა ნაწილებშიც (თუ ასოცირებულია სებორეულ დერმატიტთან);
- თმის ცვენა;
- თმის მტვრევადობა.
ქერტლს მრავალი გამომწვევი მიზეზი შეიძლება ჰქონდეს, ესენია:
- სოკოვანი დაავადება (Malassezia Furfur);
- ცხიმოვანი ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა ჰორმონული დისბალანსის ფონზე;
- არასწორი კვება;
- ქუდის სისტემატური გამოყენება;
- ფსორიაზი;
- სტრესი;
- შამპუნის ხშირი ან პირიქით, არასაკმარისი სიხშირით გამოყენება;
- იმუნიტეტის დაქვეითება;
- კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები.
ქერტლის მკურნალობა
ქერტლის მკურნალობა შეიძლება როგორც ადგილობრივი სამკურნალო საშუალებებით (ქერტლის საწინააღმდეგო შამპუნები), ისე მედიკამენტოზური მეთოდებით, და ბუნებრივი საშუალებებითაც.
ქერტლის სამკურნალო საუკეთესო საშუალება ქერტლის საწინააღმდეგო შამპუნებია, რომელთა ტიპიური ინგრედიენტებია კეტოკონაზოლი, სელენის სულფიდი, ქვანახშირის ტარი და თუთიის პირითიონი. ეს ინგრედიენტები ჩვეულებრივ აშორებენ ქერტლის ფანტელებს სკალპიდან და ებრძვიან მალასეზიას სოკოს გამრავლებას.
აუცილებელია დაიცვათ ჰიგიენა და თავი აარიდოთ სკალპის გაღიზიანებას. ნაკაწრმა შესაძლოა გაზარდოს კანის გაღიზიანება და დაინფიცირება, რაც გამოიწვევს მანკიერ წრეს.
Სტრესის შემცირება მნიშვნელოვან ფაქტორს წარმოადგენს, რადგან ის იწვევს იმუნური სისტემის დაქვეითებას და არასასურველი პათოგენების გააქტიურებას.
თუ გსურთ სცადოთ რამდენიმე ბუნებრივი საშუალება, სანამ მედიკამენტურ ხსნარებს მიმართავთ, შეგიძლიათ გამოიყენოთ:
- ვაშლის ძმარი – შეურიეთ 1/4 ჭიქა 1/4 ჭიქა წყალს. წაისვით თმაზე 15 წუთიდან 1 საათამდე, შემდეგ ჩამოიბანეთ. გააკეთეთ ეს კვირაში ორჯერ.
- ქოქოსის ზეთი – შეიზილეთ 3-5 ჩაის კოვზი სკალპში და გააჩერეთ 1 საათი. შემდეგ დაიბანეთ თმა შამპუნით და ჩამოიბანეთ.
- ლიმონის წვენი – შეიზილეთ 2 ჩაის კოვზი სკალპში და ჩამოიბანეთ. შემდეგ შეიზილეთ კიდევ ერთი ჩაის კოვზი 1 ჭიქა წყალთან ერთად. გააკეთეთ ეს ყოველდღე.
როდის მივმართოთ ექიმს?
უნდა აღინიშნოს, რომ ქერტლი არ არის ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც შეიძლება გქონდეთ სკალპის ქავილი. თუ ქერტლი დაუმორჩილებელია, შესაძლოა გქონდეთ ფსორიაზი, ეგზემა ან სოკოვანი ინფექცია, რა შემთხვევაშიც აუცილებელია სპეციალისტის ჩარევა.
მიმართეთ სპეციალისტს, თუ:
- ქავილი არ ქრება და შენიშნეთ სკალპის სიწითლე ან შეშუპება;
- სიწითლე და აქერცვლა გავრცელდება სახეზე ან სხეულის სხვა უბნებზე;
- ქავილი იმდენად ძლიერია, რომ ხელს გიშლით ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
ზოგჯერ სიმპტომები შეიძლება მიუთითებდეს სხვა, უფრო სერიოზულ მდგომარეობებზე, როგორიცაა აქტინური კერატოზები (AKs) ან Tinea capitis (სკალპის ჭია), რა შემთხვევაშიც აუცილებელია დროული დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.
წყარო: REDMED.ge